Enflasyon yeniden çift hane

şubat ayında kötü sürpriz yaptı, beklentilerin çok üzerinde arttı. Gıda fiyatlarındaki olağanüstü artış ise dikkat çekici. Sivri biber yüzde 87.77 oranında artarak şubat ayında zam şampiyonu oldu.

gerçekleşerek TÜFE'de yüzde 1,45, ÜFE'de yüzde 1,66 arttı.

Şubat ayına ilişkin fiyat artış piyasa beklentileri TÜFE'de yüzde 0,68, ÜFE'de 0,75-0,78 düzeyindeydi.

2008 Şubat ayında TÜFE yüzde 0,34 oranında gerilerken, ÜFE'de yüzde 1,17 artış olmuştu.

Buna göre aylık bazda enflasyon, geçen yıl şubat ayına göre TÜFE'de 1,79 puan, ÜFE'de ise 0,49 puan artış gösterdi.

TÜİK'in 2003 baz yıllı verilerine göre, şubat ayı itibarıyla yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 10,13, ÜFE'de yüzde 6,82 arttı.

Geçen yılın aynı ayında yıllık enflasyon TÜFE'de yüzde 7,73, ÜFE'de yüzde 6,43 olmuştu.

Böylece, şubat ayı itibarıyla yıllık enflasyon, geçen yılın aynı ayının, TÜFE'de 2,4 puan, ÜFE'de 0,39 puan üstünde gerçekleşti.

İki aylık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 3,32, ÜFE'de yüzde 2,25 oldu.

Şubat ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında yüzde 6,38, üretici fiyatlarında yüzde 1,20 düzeyinde gerçekleşti.

Merkez Bankası tarafından 28 Şubat tarihinde yayımlanan Para Politikası Kurulu Toplantı Özeti'nde, Merkez Bankası'nın Ocak Enflasyon Raporu'nda yer alan tahminlerde vergi ayarlamaları ve baz etkisi nedeniyle yılın ilk iki ayında enflasyonda hızlı artışlar olacağının öngörülmüş olduğunu, ancak şiddetli yağış ve sel baskınları nedeniyle bu etkilere ek olarak şubat ayında sebze fiyatlarının da geçici bir sıçrama göstereceğine dikkat çekilmişti.

Bu doğrultuda, şubat ayı itibarıyla enflasyonun öngörülenin belirgin olarak üzerinde bir seviyede gerçekleşeceği, bununla birlikte sebze fiyatlarında gözlenen artışların mart ayından itibaren düzeltme eğilimine girmesiyle enflasyonun tekrar tahminlerle uyumlu seviyelere geleceği tahmin edilmişti.

Öte yandan TÜFE'de şubat ayında endekste yer alan 446 maddeden 66 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı, 230 maddenin ortalama fiyatında artış, 150 maddenin ortalama fiyatında ise düşüş gerçekleşti.

ÜFE'de ise şubat ayında endekste bulunan toplam 779 maddeden 151 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı, 381 maddenin ortalama fiyatında artış, 247 maddenin ortalama fiyatında ise düşüş oldu.

Özel kapsamlı TÜFE göstergeleri

Şubat ayına ilişkin özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, "çekirdek enflasyon" yerine açıklanan TÜFE göstergeleri geçen ay, mevsimlik ürünler hariç yüzde 0,96, işlenmemiş gıda ürünleri hariç ise 0,22 arttı.

Fiyatlar, enerji hariç yüzde 1,59, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 0,16, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 1,43, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç ve fiyatları yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç enflasyonda da yüzde 1,55 arttı.

Enerji hariç ve alkollü içkiler ve tütün ürünleri, işlenmemiş gıda ürünleri hariç ile işlenmemiş gıda ürünleri, enerji ve alkollü içkiler, tütün ürünleri ile altın hariç yüzde 0,19'ar, enerji hariç, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç fiyatlarda yüzde 0,48 düşüş meydana geldi.

Tarım ve sanayi sektöründeki fiyatlar

Tarım sektöründeki fiyatlar, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 6,68, geçen yılın şubat ayına göre yüzde 19,73 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 5,53 arttı.

Tarımın alt sektörlerinden ormancılık, tomrukçuluk sektöründe 2 aylık fiyat artışının yüzde 21,83, balıkçılık sektöründe ise yüzde 25,37 olması dikkati çekti.

Sanayi sektöründe ise fiyatlar, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 1,34, geçen yılın şubat ayına göre yüzde 4,16 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 0,28 arttı. Buna göre, yılın ilk 2 ayındaki fiyat artışı, sanayi sektöründe yüzde 1,34 olurken, tarım sektöründe yüzde 6,68 düzeyinde gerçekleşti.

Geçen yılın şubat ayı itibarıyla fiyat artışları ise sanayi sektöründe yüzde 4,16'da kalırken, tarım sektöründe yüzde 19,73'e ulaştı.

Sanayinin üç sektöründen elektrik, gaz, su sektöründe yüzde 9,14, imalat sanayii sektöründe yüzde 0,39, madencilik ve taş ocakçılığı sektöründe yüzde 0,28 aylık fiyat artışı gerçekleşti.

Sanayinin alt sektörlerinde en yüksek aylık fiyat artışı, yüzde 10,27 ile elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında kaydedildi.

Aylık fiyat artışı, büro makinaları imalatında yüzde 1,98, deri ürünleri imalatında yüzde 1,91, maden kömürü linyit ve turba üretiminde yüzde 1,60, gıda ürünleri ve içecek imalatında yüzde 1,08, kimyasal ürünlerin üretiminde yüzde 1,04 fiyat artışı oldu.

Diğer taraftan, mobilya imalatında yüzde 1,43, ham petrol ve doğalgaz çıkarımı sektöründe yüzde 1,27, ağaç ve mantar ürünleri üretiminde yüzde 1,02, metal eşya sanayiinde yüzde 1,01, kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri sektöründe yüzde 0,83 fiyat düşüşü kaydedildi.

Geçen ay, endekste kapsanan 779 maddeden 151'inin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 381 maddenin ortalama fiyatında artış, 247 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

Yıllık bazda fiyatlar

TÜİK verilerine göre, üretici fiyatları bazında yıllık fiyat artışı yüzde 6,82 olurken, tarım sektöründe yüzde 19,73, sanayi sektöründe yüzde 4,16 düzeyinde kaydedildi.

Sanayinin alt sektörleri değerlendirildiğinde en yüksek yıllık fiyat artışı yüzde 67,95 ile ham petrol ve doğalgaz çıkarımında yaşandı. Bunu, yüzde 40,04 fiyat artışı ile kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri sektörü, yüzde 18,89 ile metal cevheri, yüzde 10,78 ile madencilik ve taş ocakçılığı sektörleri izledi.

Sanayinin alt ana sektörlerinden elektrik, gaz ve su dağıtımı sektöründe 12 aylık dönemde yüzde 14,30 fiyat düşüşü yaşanırken, bu düşüş, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı sektöründe yüzde 17,77 düzeyinde kaydedildi. Buna karşın suyun toplanması, arıtımı ve dağıtımı sektöründe 12 aylık dönemde yüzde 9,65 fiyat artışı yaşandı.

Tarım sektöründe yıllık bazda yüzde 19,73 fiyat artışı olmasına karşın, gıda ürünleri ve içecek imalatındaki fiyat artışının yüzde 8,50'de kalması dikkati çekti.

Tüketici fiyatları

Tüketici fiyatlarında fiyat artışı, 1 aylık dönemde yüzde 1,45, 2 aylık dönemde yüzde 3,32, 12 aylık dönemde yüzde 10,13 olurken, 12 aylık ortalamala göre artış yüzde 67,38 düzeyinde kaydedildi.

Ana harcama grupları itibarıyla bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde 5,01 ile gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşti.

Şubat ayında endekste yer alan gruplardan alkollü içecekler ve tütünde yüzde 3,72, lokanta ve otellerde yüzde 1,17, ulaştırmada yüzde 0,42, konutta yüzde 0,39, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 0,22, haberleşmede yüzde 0,11, eğitimde yüzde 0,02 artış kaydedilirken, ev eşyasında yüzde 0,11, sağlıkta yüzde 0,20, eğlence ve kültürde yüzde 0,57, giyim ve ayakkabıda yüzde 5,25 düşüş yaşandı.

Bir önceki yılın aynı ayına göre TÜFE'de en yüksek artış yüzde 52,88 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda kaydedilirken, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 14,84, ulaştırmada yüzde 9,68, lokanta ve otellerde yüzde 8,28 fiyat artışı oldu.

En yüksek fiyat artışı Şanlıurfa-Diyarbakır'da kaydedildi

TÜİK'in 26 bölge bazında yaptığı sınıflandırmaya göre, şubatta tüketici fiyatlarının aylık, yıllık ve 12 aylık ortalamalara göre en yüksek arttığı bölge Şanlıurfa-Diyarbakır oldu. Bu bölgede aylık yüzde 2,24 fiyat artışı yaşanırken, 2 aylık dönemde en yüksek fiyat artışı yüzde 4,98 ile Kayseri, Sivas, Yozgat bölgelerinde kaydedildi.

Şanlıurfa, Diyarbakır bölgelerinde, geçen yılın aynı ayına göre 12 aylık dönemde yüzde 13,16, son 12 aylık ortalamalara göre de yüzde 8,51 fiyat artışı yaşandı.

Bu yıl şubat ayında endekste kapsanan 446 maddeden 66'sının ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 230 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 150 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

Şubat ayının zam şampiyonu sivri biber

Geçen ay sivri biberin fiyatı yüzde 87,77 oranında artarken, sivri biberi yüzde 68,99 ile patlıcan, yüzde 21,98 ile domates izledi.

Aynı ay pırasanın fiyatı yüzde 20,07, salatalığın fiyatı yüzde 19,34, ıspanağın fiyatı yüzde 18,97, kuru soğanın fiyatı yüzde 10,36, Antep fıstığının fiyatı yüzde 8,42, tavuk etinin fiyatı 6,08, dana etinin fiyatı yüzde 5,81, yumurtanın fiyatı 4,58, LPG dolum ücretinin fiyatı yüzde 3,42, tüpgazın fiyatı yüzde 3,17 oranında yükseldi.

Fiyat artışları şubat ayında yoğurtta yüzde 2,97, kaşar peynirinde yüzde 2,93, elmada yüzde 2,86, portakalda yüzde 2,75, ekmek arası yiyeceklerde yüzde 2,34, sütte yüzde 2, kebaplarda yüzde 1,83 oldu.

Şubat ayında fiyatı en fazla gerileyen ürün indirimli satışların etkisiyle yüzde 11,41 ile kadın için kazakta gerçekleşti. Bunu yüzde 10,79 ile erkek paltosu, yüzde 9,50 ile çocuk için anorak tipi kaban, yüzde 9,40 ile kadın çizmesi, yüzde 7,92 ile erkek botu, yüzde 7,08 ile çocuk botu izledi.